Teknolojinin ilerlemesi ile insanların alışkanlıkları da gitgide değişiyor. Buradan bakılırsa e-spor’un ileride geleneksel sporu bile geçme potansiyeli var gibi görünüyor. Peki e-spor nedir, her oynanan sanal oyuna e-spor demek mümkün mü?
E-spor sanal ortamda gerçek zamanlı oynanan, takımların ya da şahısların birbirleri ile rekabet ettikleri sanal oyunların organizasyonlarda oynanmasına denir. Bu organizasyonlarda oyuncular bir araya gelir ve şampiyonluk için kıyasıya mücadele ederler. Organizasyonlar dışında oynanan sanal oyunlara çoğunlukla e-spor denmez.
E-sporların hızlı yaygınlaşmasında ana unsur, e-spor yapmanın herhangi bir fiziksel beceri ya da yetenek gerektirmemesidir. Performans gerektirmemesi sebebiyle ve ulaşılabilirliğin yüksek olmasıyla, sanal oyunlar büyük bir kitleye hitap etme şansı buluyor. Bu imkanlar, kitlenin potansiyelini gerçek sporların hiçbir zaman ulaşamayacağı bir seviyeye getiriyor.
Günümüzde e-spor organizasyonlarının gerçekleşmesi ve oyuncuların profesyonel hayatlarının devamı için dünya çapında markalarla sponsorluklar yapılıyor. Ülkemizde de hızlı bir şekilde yükselen e-spor sektörüne en büyük destek teknoloji markalarından geliyor. Markalar haricinde özellikle üç büyük futbol takımının da e-spora yönelmeleri sonucu, e-spor ülkemizde daha çok bilinir ve toplum tarafından kabullenilir hale geldi. Ayrıca bu sayede dünyada olduğu gibi ülkemizde de e-spor kategorisinde profesyonel olarak oynanmasının yolları açıldı. Bu atılımlarla beraber farklı üniversitelerin ve bazı takımlarımızın da dünya çapında iyi işler yapması sonucunda gençler arasında da popülerliği ve bilinirliği geniş kitlelere yayıldı.
E-spor Bir Spor mudur?
Sporun hareket edilerek yapılması gerektiğini savunan çoğu insan e-spor oyunlarının spor dalı sayılması taraftarı değil. Fakat sporcular sanal oyunların mental olarak kendilerini geliştirdiklerini bildikleri için bunu bir spor olarak saymaktan çekinmiyorlar. Yakın zamanda e-spor federasyonlarının kurulması ve e-sporcu lisanlarının çıkmasıyla da bu durum tescillenmiş bir hal aldı. Ayrıca e-spor hayranlarının en büyük dayanağı ise satranç ve go gibi hareket edilmeden oynanan oyunların spor dalı olarak sayılması.
E-sporlarda yarışan oyuncular tıpkı diğer geleneksel sporcular gibi kendilerini geliştirmek için çok çalışırlar. El-göz koordinasyonu, refleks, uzun süreli konsantrasyon gibi becerilerini geliştirmek için saatlerce bilgisayarın başında olurlar. Hatta bazı e-spor oyuncuları turnuva öncesinde ve sırasında günlerinin 18 saatini oyunlar oynayarak ya da maçlara hazırlıklar yaparak geçirdiklerini söylüyor. Dışarıdan bakıldığında bir oyun oynamak gibi kolay gözüken e-spor camiası içinde büyük bir çekişme söz konusu.
E-spor Yayıncılığı ve Markalar İçin E-Spor
E-spor karşılaşmaları büyük kitleler tarafından hem online hem de canlı şekilde takip ediliyor. Bu da bu birçok platformun ve markanın bu konuda girişimler yapmasına sebep oluyor. Bugünlerde Twitch bu kitlenin çoğunu kendisinde toplamış durumda. Yayıncılarına sunduğu imkanlar ve canlı yayın performansının iyi olmasından dolayı e-sporcular için vazgeçilmez bir yayın platformu olarak ilk sırada konumlanmış durumda. Fakat pazarın büyümesiyle büyük oyuncular sosyal platformlarda sanal oyun ve yayıncılık konusuna önem vermeye başladı. Youtube, Twitch’den farklı olarak en fazla izleyiciyi daha sonra izlenebilme özelliğinden kazanıyor. Twitch son zamanlarda sonradan izlenebilme özelliğini yaygınlaştırmaya çalışsa da YouTube bu konuda pazarın lideri. Son yıllarda ESPN gibi büyük spor televizyon kanallarının da bu pazardan pay almak için farklı girişimlerde bulunduğunu görmek mümkün.
E-spor endüstrisinin hızlı büyüyüşü elbette markaların da dikkatini çekti. Özellikle teknoloji ağırlıklı markalar e-spor ile iletişimi yoğun bir şekilde kullanıyor. Yapılan organizasyonlarda birçok dev şirketin sponsorluğunu görmek mümkün. Ayrıca her takımın farklı sponsorları oluyor ve hepsi kendi markalarını temsil edip tanıtmaya çalışıyor. Gerek organizasyonlarda olsun gerek etkinliklerde ya da kendi yaptıkları yayınlarda, marka iletişimi sürekli devam ettiriliyor.
E-sporlar Kategorileri
E-Spor oyun kategorileri çok çeşitlidir.
Bunlardan en çok tercih edilen FPS (Birinci şahıs nişancı) türü oyunlardır. Bu tür oyunlarda dikkatli ve çevik olmak ön plandadır. Counter-Strike, Volarent ve Call Of Duty tarzı oyunlar örnek olarak gösterilebilir. Bu türde hedef çoğu zaman karşı takımı oyun dışı bırakmaya yöneliktir.
MOBA (Çevrim içi çok oyunculu savaş arenası) türü oyunlar takımlar halinde oynanır. Takım oyunu ve iş birliği daha çok ön plana çıkar. League of Legends, Dota 2 gibi popüler oyun bu tarzdadır. Amaç belirli bir bölgeyi ele geçirmek üzerine verilen çekişmeli savaşlar sonucu galibiyet kazanmaktır.
Battle Royal (Hayatta kalma) oyun tarzı hayatımıza gireli çok olmadı. PubG ile hayatımıza ve telefonlarımıza giren oyun, bugünlerde milyonlarca indirme sayısına ulaştı. Genelde malzeme toplama ve hayatta kalma üzerine kurulu olan oyun son kişi ya da son takım hayatta kalana kadar devam ediyor.
Kart oyunları olarak adlandırılan diğer bir kategorideyse, oyuncular ellerindeki kartların farklı özelliklerini kullanarak rakibinden üstün çıkması bekleniyor. Hearthstone son yıllarda bu kategorinin en popüler ve en sevilen oyunu.
Geleneksel spor oyunları da son yıllarda yoğun ilgi topluyor. Özellikle pandemi döneminde FIFA ve NBA gibi geleneksel sporların sanal oyunlarına ilgi arttı.
Yazan: Berk Kaya